Einingar og málfræði

Dagsetningar

Dagsetningar eru skrifaðar á sniðinu dd/mm/áááá, rétt eins og í Evrópu. Mánuðir eru skrifaðir með litlum staf nema í byrjun setninga. Punktur er skrifaður á eftir deginum, dæmi: 20. október 2018.

Dagatal

Gregoríska dagatalið er í notkun á Íslandi. Dagatöl á Íslandi hefjast ýmist á sunnudegi eða mánudegi. Þetta er ekki á föstu.

Tímasetningar

Sólarhringnum er skipt upp í 24 stundir. Klukkan 3 eftir hádegið er því skrifað 15:00.

Tölustafir

Tugastafur (tugabrot) er merkt með kommu (,). Í þúsundabroti er punktur (.) hins vegar notaður.

Dæmi:

1,5
12.350

Gjaldmiðlar

Íslenska krónan er skammstöfuð kr. á Íslandi. Í alþjóðatali er það ISK.

Mælieiningar

Metrakerfið er notað á Íslandi. Birta ætti tölur í metrakerfinu.

Nöfn

Raðað er eftir skírnarnafni fyrst í símaskrá og öðrum skrám á Íslandi.

Heimilisföng og póstnúmer

Götuheiti og númer húss kemur fyrst þegar heimilisfang er skrifað á íslensku. Í næstu línu kemur póstnúmer (þriggja stafa tala) og þar á eftir er bil og síðan bæjarheiti.

Dæmi:

Borgartúni 37
105 Reykjavík

Snið símanúmera

Oftast er símanúmer skrifað með þremur tölustöfum, síðan bil og þar á eftir koma síðustu fjórir tölustafirnir. Einnig sjást símanúmer skrifuð með þremur tölustöfum fyrst, síðan bandstrik og loks síðustu fjórir tölustafirnir.

Dæmi:

516 1000
565-1000

Sjá einnig https://en.wikipedia.org/wiki/Telephone_numbers_in_Iceland

Beygingar og réttritun

Beygingarlýsing íslensks nútímamáls er mjög hjálplegt tól http://bin.arnastofnun.is/forsida/ Einnig hægt að nota Orðabók.is til að fletta upp beygingum https://www.ordabok.is/beygingar.asp

Tíð

Best er að skoða Ritreglur http://islenskan.is/images/ritreglur-IM-2016.pdf

Setningaskipan

Ritreglur

Skjalið http://islenskan.is/images/endurskodun-ritreglna-heimasida-IM.pdf hefur að geyma hafsjó af almennum ritreglum.

Skammstafanir

Punktar eru jafnan notaðir í skammstöfun og merkir að um styttingu sé að ræða. Sjá kafla 22.6 http://islenskan.is/images/endurskodun-ritreglna-heimasida-IM.pdf

Greinarmerki

Sjá hér http://islenskan.is/images/endurskodun-ritreglna-heimasida-IM.pdf

Áhersla

Íslenska er almennt séð spéhrædd við stóra stafi og er miklu til sparað á þeim bæ. "Stór stafur er alltaf ritaður í upphafi máls og í nýrri málsgrein á eftir punkti. Á eftir upphrópunarmerki, spurningarmerki og tvípunkti er stundum stór stafur, en aldrei á eftir kommu eða semíkommu." (Sjá http://islenskan.is/images/ritreglur-IM-2016.pdf) Einnig er stór stafur í sérnöfnum.

Bandstrik og samsett orð

Íslenska er uppfull af samsettum orðum. Bandstrik er ekki notað í samsettum orðum. Bandstrik eru notuð þegar orði er skipt upp á milli lína sem og í öðrum tilvikum. Sjá nánar kafla 26 http://islenskan.is/images/endurskodun-ritreglna-heimasida-IM.pdf

Forsetningar

Sjá kafla 2.6 http://islenskan.is/images/ritreglur-IM-2016.pdf

Sérstakir stafir

Passa þarf uppá að sérhljóðar séu í réttri stafrófsröð: a, á, e, é, i, í, o, ó, u, ú, y, ý, ö.

Tilvitnanir

Nota skal gæsalöpp sem er niðri og bendir út í byrjun tilvitna. Loka skal tilvitnuninni með því að nota gæsalöpp sem er uppi og bendir út.

Dæmi: „Hér er tilvitnun.“

Notendaviðmót

  • Fyrirsagnir: Ættu að vera stuttar og kjarnyrtar. Gera má ráð fyrir að upprunatextinn taki um 2/3 af leyfilegu plássi. Með þessu móti er svigrúm fyrir aðeins lengri texta í þýðingu án þess að stytta þurfi textann eða nota úrfellingarmerki. Titill á lokasíðu (þ.e.a.s. ekki er hægt að smella lengra) ætti að vera þannig að allur textinn sjáist.
  • Hnappar: Fyrsta orðið er með stórum staf. Takmarka við eitt eða tvö orð. Nota ætti sagnorð sem lýsir nákvæmlega virkni hnappsins. Til dæmis: "Hætta við", "Ferill" og "Velja allt".
  • Fellilistar með gildum: Fyrsta orðið er með stórum staf. Takmarka við eitt eða tvö orð.
  • Greinir: Forðast eins og hægt er. Notendaviðmót hefur takmarkað pláss fyrir texta og með því að nota eingöngu stofn orðsins, þá er mun líklegra að nægilegt pláss sé fyrir textann.
  • Úrfellingarmerki: Úrfellingarmerki eru oft á tíðum notuð í notendaviðmóti við að tilgreina styttingu. Úrfellingarmerki ætti eingöngu að nota á "efri" síðum í notendaviðmóti en ekki á lokasíðu (þ.e.a.s. ekki er hægt að smella lengra) þar sem nákvæmari upplýsingar er að finna. Úrfellingarmerki ætti ekki að nota til styttinga. Einblína ætti á að gera notendaviðmótið kjarnyrt og stutt í spuna. Orðskipan á öðru tungumáli þarf stundum að endurraða.